Regularne szczotkowanie zębów jest skutecznym sposobem utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej i zębów. Szczotkowanie ogranicza powstawanie próchnicy, chorób przyzębia, ale również eliminuje nieświeży oddech, usuwa płytkę bakteryjną i resztki pokarmowe.
Nie tylko wybór techniki szczotkowania jest ważny. Trzeba również pamiętać o odpowiednim wyborze szczoteczki oraz pasty do zębów. Dobór ten jest uzależniony od kilku czynników: wieku, stanu uzębienia i przyzębia, ale także od sprawności manualnych danej osoby.
Prawidłowe szczotkowanie zębów powinno trwać co najmniej 2 minuty.
Wyróżniamy cztery metody szczotkowania zębów:
- Metoda roll (obrotowo-wymiatająca)
- Metody wibrujące (Bass, Stillmann, Charters)
- Metoda okrężna (Fones)
- Metody: pionowa i pozioma
Metoda roll polega wyłącznie na wywijaniu szczotki ruchem obrotowo-wymiatającym. Jest to metoda ,,dziąsło-zęby”. Nie jest bardzo skuteczna w przypadku chorób przyzębia, ale jest mniej szkodliwa niż wszystkie inne proste sposoby szczotkowania zębów.
Metoda Bass jest to metoda wibrująca, pozwalająca na skuteczne pozbywanie się płytki bakteryjnej z kieszonek dziąsłowych. Szczoteczkę ustawiamy pod kątem 45 stopni w okolicy szyjek zębów. Włókna szczoteczki skierowane są w kierunku korzeni. Następnie wykonujemy niewielkie poziome ruchy drgająco-wibrujące. Ruchy te nie powinny być zbyt mocne, gdyż grozi to obnażeniem korzeni.
Metoda Stillmann szczoteczkę układa się poziomo pod kątem 45˚ skierowaną włosiem do wierzchołka korzenia aczkolwiek należy mieć na uwadze, że włosie musi częściowo znajdować się na dziąśle, a częściowo na koronie zęba. Przyciśniętą do dziąsła szczoteczkę „wywija się” w kierunku powierzchni żujących z jednoczesnym ruchem poprzecznie-wibrującym o niewielkich drganiach. Metoda ta uważana jest za masująco-oczyszczającą.
Metoda Charters jest bardzo skuteczna zarówno w oczyszczaniu zębów, jak i w masowaniu dziąseł, jednak trudna do opanowania i nieprawidłowo stosowana może wywierać szkodliwe działanie na dziąsła. Szczotkę układa się poziomo pod kątem 45° w okolicy szyjki zęba, tak aby włosie leżało częściowo na dziąśle, a częściowo na koronie zęba zawsze skierowane do brzegu siecznego lub powierzchni żującej. Szczotką wykonuje się wówczas lekkie, ale precyzyjne ruchy wibrujące (drgająco-okrężne) przyciskając szczotkę do dziąsła. Po kilku ruchach zwalnia się nacisk szczotki na chwilę, aby krew ponownie napłynęła do dziąsła. W każdym miejscu uzębienia wykonuje się kilka takich ruchów. Metoda ta jest trudna do wykonania od strony wewnętrznej uzębienia.
Metoda Fones jest to metoda okrężna, polegająca na ustawieniu szczoteczki pod kątem prostym do dziąsła i wykonywaniu okrężnych ruchów obrotowych. Metoda ta może być stosowana przez dzieci, jednak jej wadą jest fakt, iż podczas jej stosowania nie usuwa się płytki nazębnej z powierzchni stycznych zębów.
Metoda pionowa polega na ułożeniu włosia szczoteczki pionowo do powierzchni językowych zębów przednich (wzdłuż ich osi) po czym „wymiatamy” zalegające resztki pokarmowe.
Metoda pozioma polega na ułożeniu włosia szczoteczki wzdłuż długiej osi zębów (powierzchnie żujące zębów bocznych). Szczotkowanie polega na wykonywaniu ruchów „tył-przód”. Dozwolone jest również wykonywanie delikatnych ruchów obrotowych.
